İl Sağlık Müdürü Yasin Yılmaz, ısınma amaçlı kullanılan kömür ve elektrikli cihaz kullanımı sonucu oluşabilecek zehirlenmelere karşı uyarılarda bulundu. Yanlış soba kullanımı ve ihmaller sonucunda, her yıl yüzlerce kişinin sobadan sızan karbon monoksit gazı ile zehirlendiğini belirten Yılmaz, “Ülkemizde bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmeleri hemen her yıl kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaşmaktadır. Yanlış kullanım ve ihmal yüzünden her yıl yüzlerce kişi özellikle sobadan olmak üzere sızan karbon monoksit gazı ile zehirlenmektedir.
Karbon monoksit renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı zehirli bir gazdır. Vücuda solunum yolu ile girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alımını engeller zehirlenme ve ölüme neden olur. Havagazı, kömür vb. ısıtma amacıyla kullanılan her tür soba ve ocakta yanma sırasında oluşur.” İfadelerine yer verdi.
Soba zehirlenmeleri ölümle sonuçlanabilir
Yılmaz, soba zehirlenmeleri durumunda tıbbi müdahalenin önemine vurgu yaparak, “Karbon monoksit zehirlenmeleri sıklıkla; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeni ile meydana gelir. Karbon monoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmazsa, zehirlenmeler ölümle sonuçlanabilir.” Açıklamalarında bulundu.
“Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli”
Kullanılan ısıtma cihazlarının kalite belgesinin olup olmadığına, garantilerine ve garanti sürelerine dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizen Yılmaz, “Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalı. Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmeli. Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalı. İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbon monoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalı.” Şeklinde ifade etti.
Yanmakta olan soba yatmadan önce mutlaka söndürülmeli
Lodos esintisinin etkili olduğu günlerde soba kullanılmaması gerektiğine dikkat çeken Yılmaz, “Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmeli. Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı. Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalı. Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmeli. Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1m. daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalı, sobayı duvardan 15 ila 20 santimetre uzakta, en fazla 2 dirsek kullanarak kurmak lazım . Alınan cihazın kalite belgesi ve garantilerine dikkat edilmeli. Yanmakta olan soba yatmadan evvel mutlak surette söndürülmelidir. Ayrıca en fazla zehirlenmelere sebep olan Lodos esintisinin etkili olduğu süre boyunca gerekmedikçe soba yakılmamalı, yanmakta olan soba yatmadan evvel mutlak surette söndürülmeli, bina yanlarında veya çatı saçak altlarında yürümemeye veya durmamaya özen gösterilmelidir.” İfadelerini kullandı.
Soba değil ihmal öldürür
Dr. Yasin Yılmaz soba zehirlenmelerinde, durumun vakit kaybetmeden 112 Acil Sağlık Ekipleri’ne bildirilmesi gerektiğini şu sözlerle vurguladı:
“Ortaya çıkabilecek acil sağlık sorunlarında, zehirlenme durumundan şüphelenildiğinde kendi hayatlarını tehlikeye atmayacak şekilde hemen camlar açılmalı ve ortam havalandırıp, kişiyi ortamdan uzaklaştırarak derhal 112 no’lu telefondan Acil Yardım istenmelidir. Unutmayın, soba değil ihmal öldürür.”